Στην έναρξη της ανοιχτής ακρόασης της ΕΟΚΕ με τίτλο: «Προς την πολιτική συνοχής 2.0 - Προκλήσεις και ευκαιρίες για την ανάπτυξη των ευρωπαϊκών περιφερειών», η οποία μεταδόθηκε ζωντανά, μίλησε ο πρόεδρος της ΕΣΑμεΑ Ιωάννης Βαρδακαστάνης, με την ιδιότητά του ως πρόεδρος του τμήματος ECO της ΕΟΚΕ , την Τρίτη 18 Ιουλίου στις Βρυξέλλες.
Συνεδρίαση σε ημικύκλιο, στο κέντρο ο Ι. Βαρδακαστάνης
Σύμφωνα με την ΕΟΚΕ είναι απαραίτητο να αναζητηθούν τρόποι επανασχεδιασμού της πολιτικής συνοχής στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μοντέλου Ανάπτυξης και συνεχιζόμενων προκλήσεων.. Οι κύριες προκλήσεις περιλαμβάνουν τη μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα, την ψηφιοποίηση και την καινοτομία και την εδραίωση μιας ανταγωνιστικής ευρωπαϊκής οικονομίας, λαμβάνοντας υπόψη τη στρατηγική αυτονομία που απαιτείται από την τρέχουσα γεωπολιτική κατάσταση σε όλες τις περιφέρειες της ΕΕ. Αυτός ήταν και ο στόχος της δημόσιας ακρόασης, να εξετάσει δηλαδή τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες που θα πρέπει να αντιμετωπίσει η νέα μορφή της πολιτικής συνοχής στο πλαίσιο ενός πολύ ασταθούς περιβάλλοντος με πολλούς κλυδωνισμούς και να παράξει γνωμοδότηση επί του θέματος. Η γνωμοδότηση ζητήθηκε από την ισπανική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ και θα παρουσιαστεί στην άτυπη υπουργική σύνοδο για τη συνοχή στη Μούρθια στις 29 Σεπτεμβρίου.
Κατά τη διάρκεια της ακρόασης εκπρόσωποι των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, της ισπανικής Προεδρίας και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών παρουσίασαν τις απόψεις τους σχετικά με το μέλλον της πολιτικής συνοχής, οι οποίες θα ενσωματωθούν στη γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ. Μεταξύ άλλων το λόγο πήραν οι κ.κ. Mercedes CABALLERO, γενική γραμματέας Ευρωπαϊκών Ταμείων, που μίλησε εκ μέρους της ισπανικής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ, Marcos ROS SEMPERE, μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της επιτροπής REGI, που παρουσίασε τις απόψεις του Ευρωκοινοβουλίου, Peter BERKOWITZ, διευθυντής της ΓΔ Regio, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Δημήτριος ΣΚΙΑΔΑΣ, καθηγητής και πρόεδρος του Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη κ.α.
Ανοίγοντας τη συζήτηση ο κ. Βαρδακαστάνης τόνισε μεταξύ άλλων:
Η πολιτική συνοχής είναι η κύρια επενδυτική πολιτική της ΕΕ και, μετά από πολλές και άνευ προηγουμένου κρίσεις που αντιμετώπισε ή αντιμετωπίζει η Ευρώπη, όπως η πανδημία COVID-19 και οι επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία, η πολιτική συνοχής βρισκόταν πάντα στην πρώτη γραμμή της αντιμετώπισης των οικονομικών και κοινωνικών συνεπειών αυτών των κρίσεων.
Τώρα, οι συζητήσεις σχετικά με τον τρόπο διαμόρφωσης της πολιτικής συνοχής μετά το 2027 έχουν ξεκινήσει. Για να επιτύχουν αυτές οι συζητήσεις, η κοινωνία των πολιτών πρέπει να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο και να συμβάλει αποτελεσματικά στις διαπραγματεύσεις. Εμείς, ως εκπρόσωποι της οργανωμένης κοινωνίας των πολιτών, πρέπει να τοποθετηθούμε σε αυτήν τη συζήτηση. Και πρέπει να τονίσουμε ότι η βασική αρχή της πολιτικής συνοχής «Κανείς και καμία περιφέρεια δεν πρέπει να μείνει πίσω» εξακολουθεί να είναι ακριβής και έγκυρη.
Χρειαζόμαστε ένα νέο όραμα για την πολιτική συνοχής, το οποίο θα βασίζεται στην επιμερισμένη διαχείριση, τον από κοινού σχεδιασμό και την εταιρική σχέση με τους τοπικούς, κοινωνικούς και περιφερειακούς φορείς. Μια πολιτική συνοχής που θα βασίζεται στον τόπο και στον άνθρωπο!
Όταν λέω «τοποκεντρική» εννοώ ότι τα εδαφικά χαρακτηριστικά και οι αρχές του «μη βλάπτειν» της συνοχής γίνονται σεβαστά και εφαρμόζονται πλήρως βάσει εκτιμήσεων εδαφικού αντικτύπου. Ωστόσο, εδώ στην ΕΟΚΕ πιστεύουμε ότι, επιπλέον, πρέπει να ακολουθηθεί μια προσέγγιση «βασισμένη στον άνθρωπο» για την επίτευξη των επιθυμητών αποτελεσμάτων, μια προσέγγιση «βασισμένη στον άνθρωπο» με πλήρη σεβασμό της αρχής της εταιρικής σχέσης και ως ακρογωνιαίοι λίθοι η πολυεπίπεδη διακυβέρνηση και οι προσεγγίσεις από κάτω προς τα πάνω.
Είναι υψίστης σημασίας να δώσουμε νέα ώθηση στην πολιτική συνοχής: η πολιτική συνοχής πρέπει να υποστηρίζεται από όλες τις πολιτικές της ΕΕ και να διασφαλίζει ότι οι πολίτες αισθάνονται έντονα ότι ανήκουν στο εγχείρημα της ΕΕ.
Αλλά η πολιτική συνοχής χρειάζεται επίσης χρηματοδότηση. Η πρώτη ανάγνωση της πρότασης για την αναθεώρηση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου σηματοδοτεί ότι δεν ανταποκρίνεται πλήρως στα αιτήματά μας για καλύτερη και περισσότερη χρηματοδότηση μέσω των ταμείων συνοχής. Εμείς, ως κοινωνία των πολιτών, πρέπει να ασκήσουμε πίεση για έναν κατάλληλο προϋπολογισμό για την πολιτική συνοχής. Πρέπει να εξετάσουμε πολύ προσεκτικά τη χρηματοδοτική πλευρά της πρότασης για την πλατφόρμα STEP (Στρατηγικές τεχνολογίες για την Ευρώπη) και να δούμε αν τηρούνται πλήρως οι αρχές της συνοχής.
