«Οι σκέψεις μας είναι με τους Τούρκους και Σύρους συναδέλφους μας και όλους όσοι έχουν πληγεί από αυτή την τραγωδία. Καλούμε τους ανθρωπιστικούς φορείς να εξασφαλίσουν ίση πρόσβαση στη βοήθεια για τα άτομα με αναπηρία και άλλα άτομα που κινδυνεύουν περισσότερο. Πρέπει αμέσως να ληφθούν άμεσα πρόσθετα μέτρα για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων αναγκών των ατόμων με αναπηρία».

Είναι η δήλωση και ταυτόχρονα έκκληση του Ιωάννη Βαρδακαστάνη, προέδρου της ΕΣΑμεΑ, με την ιδιότητα του προέδρου τόσο της IDA (Διεθνής Συμμαχία Ατόμων με Αναπηρία) όσο και του EDF (Ευρωπαϊκό Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία), στο κοινό δελτίο Τύπου που εξέδωσαν οι προαναφερόμενες οργανώσεις μαζί με την Αραβική Οργάνωση Ατόμων με Αναπηρία και τη Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία στην Τουρκία, για τις τεράστιες ανάγκες που έχουν τα άτομα με αναπηρία και οι οικογένειές τους σε Τουρκία και Συρία μετά τον καταστροφικό σεισμό της 6^ης Φεβρουαρίου.

Καθώς η καταστροφή των σεισμών στην Τουρκία και τη Συρία εξακολουθεί να εκτυλίσσεται, οργανώσεις ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους καλούν τις κυβερνήσεις της Τουρκίας και της Συρίας, την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις ανθρωπιστικές οργανώσεις και άλλες χώρες που υποστηρίζουν την προστασία και την ασφάλεια των ατόμων με αναπηρία, να τηρήσουν τις υποχρεώσεις τους βάσει της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία και ιδίως του άρθρου 11 για καταστάσεις κινδύνου και ανθρωπιστικών καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, καθώς και βάσει άλλων σχετικών προτύπων και κατευθυντήριων γραμμών, ιδίως της IASC: Οδηγίες για την Ένταξη των Ατόμων με Αναπηρία στην Ανθρωπιστική Δράση.

Περισσότεροι από 40.000 άνθρωποι έχουν ήδη χάσει τη ζωή τους, εκατοντάδες χιλιάδες είναι οι τραυματίες και εκατομμύρια άτομα χρειάζονται βοήθεια έκτακτης ανάγκης στον απόηχο των σεισμών της 6^ης Φεβρουαρίου 2023, στην Τουρκία και στη Συρία. Δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για τον αριθμό των θυμάτων μεταξύ των ατόμων με αναπηρία. Ωστόσο είναι γνωστό ότι σε όλες τις ανθρωπιστικές κρίσεις τα άτομα με αναπηρία αντιμετωπίζουν δύο έως τέσσερις φορές υψηλότερο κίνδυνο θανάτου σε σύγκριση με τον υπόλοιπο πληθυσμό, είναι πιο πιθανό να βιώσουν διακρίσεις και αποκλεισμό κατά τη λήψη σωτήριας βοήθειας όπως η υγειονομική περίθαλψη και διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο βίας και κακοποίησης. Όσοι αποκτούν σωματικές ή ψυχοκοινωνικές αναπηρίες ως αποτέλεσμα του σεισμού χρειάζονται επείγουσα υποστήριξη και υπηρεσίες αλλά συχνά παραμελούνται. Οι γυναίκες και τα κορίτσια με αναπηρία διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο σωματικής, σεξουαλικής και άλλων μορφών βίας, εκμετάλλευσης και παρενόχλησης.

Σύμφωνα με οργανώσεις ατόμων με αναπηρία στην Τουρκία, η ανταπόκριση έκτακτης ανάγκης μέχρι στιγμής δεν ήταν περιεκτική και προσβάσιμη. Ο Mustafa Özsaygı, πρόεδρος της Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία στην Τουρκία δήλωσε: «Οι πόλεις μας, που είχαν προβλήματα προσβασιμότητας για τα άτομα με αναπηρία πριν από τους σεισμούς, έχουν γίνει πλέον απρόσιτες για ολόκληρο τον πληθυσμό της περιοχής. Είναι αναπόφευκτο γεγονός ότι εκατομμύρια θύματα σεισμών θα υποστούν τραυματισμούς που οδηγούν σε μακροχρόνιες αναπηρίες. Η σύγχυση και η αποδιοργάνωση που παρατηρήθηκε το πρώτο δεκαήμερο των σεισμών μας έδειξαν για άλλη μια φορά ότι η ετοιμότητα για έκτακτες καταστροφές δεν επαρκεί για εκατομμύρια ανθρώπους και άτομα με αναπηρία, συμπεριλαμβανομένων μεταναστών και προσφύγων που ζουν στην περιοχή και έχουν πληγεί από την καταστροφή. Καλούμε την κυβέρνηση να συνδράμει ενεργά τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και τις οργανώσεις των ατόμων με αναπηρία για να ξεπεραστεί αυτή η κατάσταση και να προετοιμαστούμε για τις μελλοντικές καταστροφές».

Μια από τις πιο περίπλοκες ανθρωπιστικές κρίσεις στον κόσμο έχει ήδη στοιχίσει χιλιάδες ζωές και έχει αφήσει εκατομμύρια εκτοπισμένους στη Συρία την τελευταία δεκαετία. Σύμφωνα με το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικής Βοήθειας των Ηνωμένων Εθνών (UNOCHA), ο σεισμός της 6^ης Φεβρουαρίου έπληξε περισσότερα από 8,8 εκατομμύρια άτομα σε ολόκληρη τη Συρία. Χιλιάδες σπίτια, εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης και σχολεία καταστράφηκαν και πολλοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν σημαντικές προκλήσεις όσον αφορά την πρόσβαση στο πόσιμο νερό, στην προστασία και στα τρόφιμα. Ένα σημαντικό εμπόδιο για την υποστήριξη των ανθρώπων που πλήττονται στη Συρία είναι η έλλειψη επαρκούς ανθρωπιστικής πρόσβασης. Αυτό σημαίνει ότι οι ήδη ανεπαρκείς πόροι δεν φτάνουν στις πληγείσες συριακές περιοχές. Οι χιονοθύελλες και οι χαμηλές θερμοκρασίες, σε συνδυασμό με την έλλειψη των απαραίτητων υποδομών, συμπεριλαμβανομένων των συγκοινωνιών, σημαίνει ότι εκατομμύρια συριακού πληθυσμού δεν έχουν λάβει βασική υποστήριξη περισσότερο από μία εβδομάδα μετά τον σεισμό.

«Μπορώ άνετα να πω ότι από το 2011 που ξεκίνησε η κρίση στη Συρία, τα άτομα με αναπηρία έχουν μείνει μόνα τους για να αντιμετωπίσουν τον εκτοπισμό, τον πόλεμο και την έλλειψη υγειονομικής περίθαλψης. Οι υποδομές δεν ήταν προσβάσιμες και το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης δεν ήταν ισχυρό ούτε πριν από το 2011. Όμως ό,τι υπήρχε καταστράφηκε τα τελευταία δέκα χρόνια. Αυτός ο σεισμός έπληξε δυστυχώς τα άτομα με αναπηρία στη Συρία και τους πρόσφυγες στην Τουρκία με τον χειρότερο τρόπο», δήλωσε ο Nawaf Kabara, πρόεδρος της Αραβικής Οργάνωσης Ατόμων με Αναπηρία.

Ως οργανώσεις που εκπροσωπούν τα άτομα με αναπηρία και τις οικογένειές τους σε παγκόσμιο, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο, καλούν όλους τους φορείς να διασφαλίσουν τις ζωές και τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία με:

• Διασφάλιση της ουσιαστικής συμμετοχής των αντιπροσωπευτικών οργανώσεων των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους στον σχεδιασμό και στην εφαρμογή αντιμετώπισης έκτακτων περιστατικών
• Διασφάλιση ότι τα άτομα με αναπηρία περιλαμβάνονται χωρίς διακρίσεις σε όλες τις διαδικασίες έρευνας και διάσωσης και αξιολόγησης αναγκών
• Εγγύηση για περιεκτικές και προσβάσιμες υπηρεσίες ανταπόκρισης σε έκτακτες ανάγκες, συμπεριλαμβανομένων προσβάσιμων πληροφοριών και σημείων επαφής, μεταφοράς, καταφυγίου και υγειονομικής περίθαλψης
• Εγγύηση ότι όλη η παρεχόμενη βοήθεια, συμπεριλαμβανομένης της οικονομικής, περιλαμβάνει και τα άτομα με αναπηρία
• Διασφάλιση ότι συγκεκριμένα αγαθά και υπηρεσίες που απαιτούνται από διαφορετικές ομάδες ατόμων με αναπηρία, συμπεριλαμβανομένων ειδών υγιεινής, βοηθητικών συσκευών, διερμηνείας νοηματικής γλώσσας στις εθνικές νοηματικές γλώσσες και ψυχοκοινωνικής υποστήριξης περιλαμβάνονται στον κατάλογο των επειγουσών προτεραιοτήτων για διανομή. Σε καμία περίπτωση αυτή η πρόσθετη υποστήριξη που απαιτείται δεν πρέπει να προκαλεί διαχωρισμό ή ιδρυματοποίηση των ατόμων με αναπηρία.

Περισσότερες πληροφορίες: 

• Arab Organization of Persons with Disabilities - kabbara@gmail.com
• The Confederation of Persons with Disabilities in Türkiye - engellilerkonf@gmail.com
• International Disability Alliance (IDA) - eyoussefian@ida-secretariat.org
•  European Disability Forum (EDF) - press@edf-feph.org