Στην έναρξη του υβριδικού εργαστηρίου «Η οικοδόμηση μιας τεκμηριωμένης γνώμης για μια πολιτική για τα ευρωπαϊκά νησιά» που διοργανώθηκε από το Δίκτυο Νησιωτικών Εμπορικών και Βιομηχανικών Επιμελητηρίων της ΕΕ (INSULEUR) σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) και με τη συνεργασία της Επιτροπής CPMR Islands και της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Μικρών Νησιών (ESIN), τοποθετήθηκε ο πρόεδρος της ΕΣΑμεΑ Ιωάννης Βαρδακαστάνης, με την ιδιότητα του προέδρου του τμήματος ECO της ΕΟΚΕ, την Τετάρτη 28 Ιουνίου.
Το εργαστήριο διοργανώνεται στο πλαίσιο της κρίσιμης έλλειψης στατιστικών στοιχείων σε επίπεδο νησιών και της έλλειψης εκτίμησης του «κόστους της νησιωτικότητας» που εμποδίζουν τη σωστή διαμόρφωση, εφαρμογή και παρακολούθηση πολιτικών προσαρμοσμένων στα ειδικά χαρακτηριστικά και ανάγκες των νησιών. Έτσι, κύριος στόχος ήταν να αντιμετωπίσει διεξοδικά αυτό το θέμα και να παρουσιάσει μια πρόταση για τη δημιουργία ειδικής δομής (παρατηρητηρίου) για τις νησιωτικές οικονομίες. να υποστηρίξει τους φορείς χάραξης πολιτικής σε διαφορετικά επίπεδα, ώστε να μπορέσουν αυτές οι περιοχές να διαδραματίσουν πιο ενεργό ρόλο στην ΕΕ τόσο από οικονομική όσο και από κοινωνική άποψη.
Το εργαστήριο μίλησαν επίσης οι κ.κ. Ελευθέριος Κεχαγιόγλου, Ελληνικό Δίκτυο Μικρών Νησιών, Joseph Borg, INSULEUR και Επιχειρηματικό Επιμελητήριο του Gozo, CPMR Islands Commission, Gianni Chianetta, Greening the islands, François ALFONSI, ευρωβουλευτής, μέλος της επιτροπής REGI, Merja HAAPAKKA, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, γενική διεύθυνση Περιφερειακής Πολιτικής και Αστικής Ανάπτυξης και Μανώλης Κουτουλάκης, γενικός γραμματέας Νησιωτικής Πολιτικής, Ελληνική Κυβέρνηση.
Από την πλευρά του ο κ. Βαρδακαστάνης τόνισε τα εξής:
«Μία από τις σημαντικότερες προτεραιότητες του τμήματος ECO και της ΕΟΚΕ στο σύνολό της είναι η μείωση των ανισοτήτων μεταξύ των επιπέδων ανάπτυξης των διαφόρων περιφερειών και ιδίως των νησιών. Η ΕΟΚΕ εκπόνησε γνωμοδότηση το 2017 με τίτλο «Νησιά στην ΕΕ: από διαρθρωτικό μειονέκτημα σε έδαφος χωρίς αποκλεισμούς» που ζήτησε η μαλτέζικη Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ. Σήμερα επικαιροποιούμε τη θέση μας σε μια νέα γνωμοδότηση σχετικά με τις «κύριες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα νησιά, οι ορεινές και αραιοκατοικημένες περιοχές της ΕΕ», την οποία πρόκειται να εγκρίνουμε κατά τη σύνοδο της Ολομέλειάς μας τον Σεπτέμβριο.
Η ΕΟΚΕ πιστεύει ακράδαντα ότι πρέπει να καταβληθούν μεγαλύτερες προσπάθειες από την ΕΕ για την αναγνώριση της μοναδικότητας των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν τα νησιά. Οι προκλήσεις αυτές δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο μέσω της πολιτικής συνοχής μέσω των διαρθρωτικών ταμείων αλλά χρειάζεται μια ολιστική προσέγγιση.
Η ΕΟΚΕ πιστεύει ακράδαντα ότι βασικοί τομείς πολιτικής, όπως η ενιαία αγορά, η πολιτική ανταγωνισμού, η πολιτική μεταφορών, η πολιτική αγροτικής ανάπτυξης και η αλιευτική πολιτική, καθώς και οι πρωτοβουλίες και τα προγράμματα της ΕΕ για τη στήριξη των πολιτικών εκπαίδευσης, κατάρτισης, νεολαίας και αθλητισμού πρέπει να εφαρμόζονται με μεγαλύτερο βαθμό ευελιξίας όσον αφορά στις νησιωτικές οικονομίες.
Η ΕΟΚΕ συμφωνεί επίσης με το πρόσφατο ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου σχετικά με τα νησιά και την πολιτική συνοχής της ΕΕ: τρέχουσα κατάσταση και μελλοντικές προκλήσεις, το οποίο ζητούσε, μεταξύ άλλων, μια ειδική πολιτική της ΕΕ προσαρμοσμένη στα νησιά.
Υποστηρίζουμε επίσης τη διαπίστωση του Ευρωκοινοβουλίου ότι η έλλειψη στατιστικών στοιχείων για τα νησιά εμποδίζει την ανάπτυξη στοχοθετημένων πολιτικών. Στη γνωμοδότησή μας για το 2017, τονίσαμε ότι τα κριτήρια που χρησιμοποιεί η Eurostat για τον ορισμό μιας νησιωτικής περιοχής θα πρέπει να επαναξιολογηθούν και θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν καταλληλότερα κριτήρια.
Το πρόσφατο έγγραφο εργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σχετικά με τη γεωγραφία της δυσαρέσκειας της ΕΕ και την παγίδα της περιφερειακής ανάπτυξης, έδειξε ότι ο ευρωσκεπτικισμός είναι πολύ υψηλότερος στις αγροτικές περιοχές (συμπεριλαμβανομένων των νησιών) από ό,τι στις αστικές περιοχές όπου η προσαρμογή στις διάφορες μεταβάσεις είναι πολύ ευκολότερη.
Ο ευρωσκεπτικισμός είναι η αχίλλειος πτέρνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δεν πρέπει να χάσουμε άλλο χρόνο, αλλά να εργαστούμε αποτελεσματικά για να αξιοποιήσουμε τις συνέργειες. Πρέπει να αναπτύξουμε κοινές δράσεις ώστε να φτάσουμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Όλα τα αρμόδια θεσμικά όργανα (ΕτΠ, Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Συμβούλιο) θα πρέπει να συνεργαστούν και να βρουν στρατηγικές και λύσεις που θα είναι εύκολα εφαρμόσιμες για τα νησιά της ΕΕ.