Το Κέντρο Ειδικών Παιδιών «Η ΖΩΟΔΟΧΟΣ ΠΗΓΗ», ως δικαιούχος της Πράξης «ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ "Η ΖΩΟΔΟΧΟΣ ΠΗΓΗ"», στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Κρήτη 2014-2020», Άξονας Προτεραιότητας 5 «Προώθηση της κοινωνικής ένταξης και καταπολέμησης της φτώχειας – ΕΚΤ», ΕΣΠΑ 2014-2020, ξεκίνησε τη λειτουργία του Κέντρου Διημέρευσης (στα πλαίσια της παραπάνω πράξης) στις 15 Δεκεμβρίου 2016 (με διάρκεια 3ετή). Με την υπ΄αριθμό 6063/16-12-2019 απόφαση τροποποίησης της Πράξης το έργο παρατάθηκε για 3 ακόμα έτη. Με την υπ αριθμο 5833/14-12-2022 που παρατάθηκε εως 30/6/2023. Με την υπ΄αριθμο 3632/18-7-2023 παρατάθηκε εως 30/9/2023. Λόγω της ολοκλήρωσης της Πράξης, παρατίθεται η τελική έκθεση Υλοποίησης / Αποτίμησης.

Το πρόγραμμα του «Κέντρου Εκπαίδευσης Αγωγής και Ημερήσιας Φροντίδας ΑμεΑ ΖΩΟΔΟΧΟΣ ΠΗΓΗ», προσαρμόστηκε στις ανάγκες των ωφελουμένων ατόμων. Στόχος του ήταν η παροχή ενός προστατευμένου και δομημένου περιβάλλοντος, απευθυνόμενο στα Άτομα με Νοητική Υστέρηση και Αυτισμό, με απώτερο στόχο την ενίσχυση της αυτονομίας, των ικανοτήτων των ατόμων, την βελτίωση της ποιότητας ζωής τόσο των ίδιων όσο και των οικογενειών τους.

Οι στόχοι αυτοί υλοποιήθηκαν μέσω των ποιοτικών υπηρεσιών και των ψυχοεκπαιδευτικών θεραπευτικών παρεμβάσεων που παρείχε το Κέντρο στο καθημερινό ημερήσιο πρόγραμμα.

Η εκπαιδευτική διαδικασία που ακολουθήθηκε δεν προσανατολίστηκε μόνο στην καλλιέργεια κοινωνικών δεξιοτήτων, αλλά και στη δημιουργική απασχόληση των ατόμων, σύμφωνα με τα ενδιαφέροντα τους. Σημαντικό επίσης παράγοντα αποτέλεσαν τα ειδικά προγράμματα φυσικής άσκησης ανάλογα με τις δυνατότητες των ωφελουμένων, καθώς και το θεατρικό παιχνίδι, η μουσικοθεραπεία, τα εξωτερικά προγράμματα, κα.

Πιο συγκεκριμένα, οι παρεχόμενες υπηρεσίες του Κέντρου Διημέρευσης στο αρχικό στάδιο περιλάμβαναν:

• την εκτίμηση αναγκών
• την αξιολόγηση
• την εκπόνηση εξατομικευμένου σχεδίου εκπαιδευτικών- θεραπευτικών παρεμβάσεων
• την εκπαίδευση κοινωνικών και ατομικών δεξιοτήτων
• την υποστήριξη του ατόμου και της οικογένειας
• την ψυχοκοινωνική φροντίδα

Κατά τη διάρκεια υλοποίησης της πράξης, πραγματοποιήθηκε στους 25 ωφελούμενους αρχικά εξατομικευμένη παρατήρηση, η οποία αποσκοπούσε:

• Στην αναγνώριση και καταγραφή γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων που διαθέτουν οι ωφελούμενοι.
• Στην προσαρμοστικότητα.
• Στη γνώση της συμπεριφοράς και του προσωπικού ρυθμού.
• Στην αποτελεσματική συμμετοχή στις δραστηριότητες του προγράμματος.
• Στην καθημερινή ανταπόκριση των ωφελούμενων.
• Στην παρακολούθηση της προόδου και των στόχων που έχουν επιτευχθεί.

Επιπρόσθετα, πραγματοποιήθηκε σχεδιασμός παρέμβασης, προκειμένου να δομηθεί το πρόγραμμα το οποίο θα κάλυπτε τις ανάγκες κάθε ωφελούμενου. Η παρατήρηση και ο σχεδιασμός παρέμβασης συνέβαλλαν στη διαμόρφωση του τελικού εξατομικευμένου προγράμματος.

Πιο συγκεκριμένα, το πρόγραμμα του Κέντρου Διημέρευσης περιελάβανε τις ακόλουθες υπηρεσίες:

• Εργοθεραπεία, με στόχο την ενίσχυση της λεπτής και αδρής κινητικότητας.
• Επικοινωνία, με κύριο στόχο την κοινωνική αλληλεπίδραση.
• Φυσικοθεραπεία, με στόχο τη βελτίωση της κινητικότητας και της αποκατάστασης.
• Λογοθεραπεία, με στόχο τη βελτίωση του λόγου και των επικοινωνιακών δεξιοτήτων.
• Προγράμματα κοινωνικοποίησης με στόχο την οριοθέτηση της συμπεριφοράς, την εφαρμογή κοινωνικών κανόνων και την κοινωνική συναλλαγή.
• Προγράμματα ψυχολογικής στήριξης, με στόχο την ενθάρρυνση και την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης.
• Προγράμματα κυκλοφοριακής αγωγής με στόχο την ικανότητα ένταξης στο κοινωνικό περιβάλλον.
• Ειδικά προγράμματα φυσικής αγωγής τα οποία αποσκοπούσαν στη βελτίωση της φυσικής κατάστασης των ατόμων και των κινητικών τους δεξιοτήτων.
• Εξωτερικά προγράμματα, όπως: εκδρομές, επισκέψεις, περιπάτους, με στόχο την κοινωνικοποίηση, μέσω της έκθεσης σε νέο φυσικά, πολιτιστικά και κοινωνικά περιβάλλοντα.
• Δραματοθεραπεία και Μουσικοθεραπεία με στόχο την προσωπική εσωτερική εξέλιξη.

Έχει γενικότερα παρατηρηθεί ότι η έλλειψη κοινωνικών δεξιοτήτων επηρεάζει το επίπεδο αυτονόμησης του ατόμου με αποτέλεσμα να μην λαμβάνει αποτελεσματική ένταξη στο κοινωνικό περιβάλλον, πράγμα που καθιστούσε απαραίτητη την υλοποίηση των παραπάνω προγραμμάτων.

• Παράλληλα, για την αποτελεσματικότητα των παραπάνω υπηρεσιών, κρίθηκε απαραίτητη η συμβουλευτική και η ψυχοκοινωνική υποστήριξη των ωφελουμένων αλλά και της οικογένειας. Πραγματοποιήθηκε επίσης εκπαίδευση στην επίλυση συγκρούσεων που προκύπτουν στα πλαίσια της ομάδας αλλά και σε περιόδους κρίσεων της οικογένειας, που επηρεάζουν την ποιότητα ζωής όλων.
• Βασική παράμετρο για τη λειτουργία της Δομής του Φορέα, αποτέλεσε η τήρηση μηνιαίου τετραδίου συνεδρίων της διεπιστημονικής ομάδας με τους ωφελούμενους και τις οικογένειές τους, η τήρηση μηνιαίου παρουσιολογίου καθώς και εβδομαδιαίου συγκεντρωτικού εξατομικευμένου προγράμματος, προσαρμοσμένο στις ανάγκες των ωφελουμένων με βάση την αρχική εκτίμηση-αξιολόγηση. Επιπλέον, πραγματοποιούνταν ανά τρίμηνο εκθέσεις από Κοινωνικό Λειτουργό, Ψυχολόγο, Λογοθεραπευτή και Εργοθεραπευτή, θέτοντας παράλληλα εκ νέου στόχους. Πιο συγκεκριμένα, οι 25 ωφελούμενοι που ήταν ενταγμένοι στο πρόγραμμα έλαβαν το σύνολο των υπηρεσιών όπως περιγράφεται στο Φυσικό Αντικείμενο της Πράξης σύμφωνα με το εξατομικευμένο πρόγραμμα του κάθε ωφελούμενου.
• Κατά την διάρκεια της Πράξης, πραγματοποιήθηκαν και δράσεις δικτύωσης, με σκοπό την διασύνδεση με άλλες υπηρεσίες και δομές αλλά και την ενημέρωση – ευαισθητοποίηση της κοινότητας.

Ενδεικτικά:

• Στις 22 Μαΐου 2018 πραγματοποιήθηκε με πολύ μεγάλη επιτυχία εκδήλωση με τίτλο «Ευρώπη: «πηγή» έκφρασης για τη διαφορετικότητα», στα πλαίσια των εκδηλώσεων με διακριτικό τίτλο Europe in My Region 2018, που συμμετέχει η Περιφέρεια Κρήτης. Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν ο Περιφερειάρχης Κρήτης κ. Σταύρος Αρναουτάκης, η προϊσταμένη της ΕΥΔ ΕΠ ΚΡΗΤΗΣ κα Μαρία Κασσωτάκη και στελέχη της ΕΥΔΕΠ ΚΡΗΤΗΣ.
• Στις 12 Ιουνίου 2018 διοργανώθηκε στις εγκαταστάσεις του Κέντρου μας συνάντησηστην οποία παραβρέθηκαν τα 5 Κέντρα Διημέρευσης και Ημερήσιας Φροντίδας που υλοποιούν το ίδιο πρόγραμμα στην Περιφέρεια Κρήτης, εκπρόσωποι την Κέντρων Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφέρειας Κρήτης παραρτήματα Ηρακλείου και Λασιθίου, Σύλλογοι ΑμεΑ από όλη την Κρήτη, η Αντιπεριφερειάρχης Κοινωνικής Πολιτικής και στελέχη της Διεύθυνσης Κοινωνικής Ανάπτυξης του Δήμου Ηρακλείου.

Στη συνάντηση αυτή:

• Ανταλλάξαμε απόψεις σχετικά με την υλοποίηση του εν λόγω προγράμματος, συζητήσαμε για τα προβλήματα που αφορούν τα Άτομα με Αναπηρία στην Κρήτη
• Εκφράστηκε η επιθυμία για παράταση του εν λόγω προγράμματος για 3 ακόμα χρόνια μετά τη λήξη του στα πλαίσια του ΕΠ ΚΡΗΤΗ 2014-2020
• Εκφράστηκε η επιθυμία για την συνέχιση του προγράμματος στην επόμενη προγραμματική περίοδο 2021-2027.

Στις 20 Νοεμβρίου 2018 πήραμε μέρος στη συνάντηση δικτύου που πραγματοποιήθηκε στα Χανιά με πρωτοβουλία του ΚΗΦΑΠ Μεγαλόχαρη, κατά την οποία ανταλλάξαμε απόψεις σχετικά με την υλοποίηση του προγράμματος και συζητήσαμε για τα προβλήματα που αφορούν στους ωφελουμένους.

Το έτος 2019 πραγματοποιήθηκε σειρά επισκέψεων με στόχο την ενημέρωση – ευαισθητοποίηση διάφορων φορέων. Ενδεικτικά μας επισκέφτηκαν το Παγκρήτιο Εκπαιδευτήριο, η περιβαλλοντική ομάδα του 9^ου Γυμνασίου Ηρακλείου, το 44^ο Δημοτικό Ηρακλείου, το Γυμνάσιο Χάρακα, το ΙΕΚ ΑΚΜΗ, το Γυμνάσιο Αρχανών, το Τμήμα Κοινωνικής Εργασίας του ΤΕΙ Ηρακλείου, ο Παιδικός Σταθμός JuniorAcademyκλπ.

Στις 24 Ιουνίου 2021 επισκέφτηκε το Κέντρο η εταιρία Manuello – PastryLabμε τον κ. Μάνο Χατζηδάκη και σε συνεργασία με τους ωφελούμενους ετοίμασαν σοκολατάκια.

Στις 2 Απριλίου 2022, ο Περιφερειάρχης Σταύρος Αρναουτάκης και ο Αντιπεριφερειάρχης Λάμπρος Βαμβακάς, επισκέφθηκαν το Κέντρο και συζήτησαν με τους ωφελούμενους στο πλαίσιο των δράσεων “Ενωμένοι Μπορούμε” και “Μα, που πήγε το νερό;”. Οι δράσεις αποσκοπούσαν στη συμπερίληψη αλλά και στη σωστή διαχείριση του νερού.

Στις 8 Απριλίου 2022 πραγματοποιήθηκε επίσκεψη στη Σχολή Αρτοποιίας Κρήτης (Κεκ Τεχνικές Σχολές Επιμελητηρίου Ηρακλείου) με στόχο την εκπαίδευση των ωφελούμενων στην παρασκευή αρτοσκευασμάτων.

Στις 10 Μαΐου 2022 πραγματοποιήθηκε από το Κέντρο επίσκεψη στο Μουσείο "ΛΥΧΝΟΣΤΑΤΗΣ" (ΜΟΥΣΕΙΟ ''ΛΥΧΝΟΣΤΑΤΗΣ'' - Cretanopen-airMuseum ''LYCHNOSTATIS''), στο πλαίσιο του εορτασμού της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων, με θέμα "Η Δύναμη των Μουσείων".

Στις 5 Απριλίου 2023, οΔήμος Ηρακλείου - Municipality of Heraklion, στο πλαίσιο δράσεων για τη φιλοζωία σε συνεργασία με την αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία SAPT Hellas διοργάνωσε επίσκεψη στο Κέντρο μας,προκειμένου να ενημερωθούμε σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο για τη σωστή συμπεριφορά μας προς τους σκύλους (αδέσποτους ή δεσποζόμενους) καθώς και στην χρησιμότητα και σημαντικότητα των σκύλων βοηθών ΑμεΑ.

Συμπερασματικά φαίνεται πως οι παρεχόμενες υπηρεσίες βοήθησαν σε σημαντικό βαθμό τους ωφελούμενους και παρατηρήθηκε βελτίωση σε πολλούς τομείς. Για τον λόγο αυτό και για την διατήρηση των δεξιοτήτων που έχουν κατακτήσει οι ωφελούμενοι, κρίνεται απαραίτητη η συνέχιση του προγράμματος.